Ergonomia w pracy i w domu w trakcie wykonywania codziennych obowiązków jest niezmiernie istotnym aspektem prawidłowego funkcjonowania w komfortowych warunkach. Ergonomia pracy to nauka o wygodzie, czyli organizacji przestrzeni roboczej w celu zapewnienia wygodnej i wydajnej pracy, w oparciu o fizyczne i psychologiczne cechy organizmu ludzkiego, a także dostępne zasoby.
W rzeczywistości ergonomia jest zbiorem podstawowych zasad dotyczących bezpieczeństwa i komfortu pracy w nowoczesnym środowisku biurowym. Ważne, by nie mylić ergonomii pracy z BHP, są to przenikające się dziedziny, jednak charakteryzują się innym podejściem strukturalnym i funkcjonalnym.
Dzień po dniu spędzamy w nienaturalnej dla ludzkiego ciała pozycji, za biurkiem, na kanapie lub przed monitorem komputera, przy sztucznym świetle. Czynniki te są szkodliwe dla naszego ciała, choć powoli, po cichu i stopniowo degenerują nasz organizm, obniżając codzienne poczucie komfortu w trakcie pracy. Aspekt ten bezpośrednio przekłada się na zmniejszającą się wydajność oraz efektywność, a wiemy doskonale, że te czynniki mają istotny wpływ na organizację pracy biurowej i strukturę pracy zdalnej poza firmą.
Z perspektywy pracodawcy ergonomia, niejednokrotnie traktowana jest po macoszemu, nie zwraca on należytej uwagi na jej organizację oraz bagatelizuje wpływ na efektywność funkcjonowania pracownika w źle przygotowanym środowisku pracy. Innowacyjny szef zdaje sobie sprawę, iż ergonomia i wszelkie działania jej sprzyjające są nieodzowną inwestycją w wydajność oraz w kapitał ludzki firmy. Zdrowy człowiek pracuje efektywniej i dłużej niż chory, którego rozpraszają dyskomfort, ból i doznania zewnętrzne.
Organizacja miejsca pracy
Kwestia najlepszej organizacji miejsca pracy w biurze jest złożona i wieloaspektowa, a psychologowie i fizjolodzy wciąż intensywnie ją badają. Badania naukowe wykazały, że monotonne ruchy wykonywane przez długi czas, w połączeniu ze złą organizacją pracy i miejsca pracy, powodują dyskomfort fizyczny i są szkodliwe dla zdrowia. Nieprawidłowa organizacja miejsca pracy może powodować niepotrzebne obciążenie mięśni. Badania wykazały, że około 20% zaburzeń związanych z pracą przy komputerze są spowodowane nieodpowiednią organizacją miejsca pracy.
Dobra organizacja miejsca pracy jest bardzo ważna dla zdrowia, dlatego warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań, które pomogą zorganizować idealne miejsce pracy. Na początek zastanów się w jaki sposób komputer będzie wykorzystywany:
Jeśli przy komputerze pracuje tylko jedna osoba, można z wyprzedzeniem optymalnie zorganizować dla niej miejsce pracy, więc regulacja wysokości krzesła może nie być konieczna dla prawidłowego przystosowania, gdyż będzie to działanie jednorazowe. Gdy przy tym samym komputerze pracuje kilka osób, miejsce pracy musi być dostosowane do każdej z nich i ich potrzeb funkcjonalnych, a im większe są różnice między nimi, tym szerszy zakres dostosowań jest potrzebny w celu zapewnienia odpowiedniego funkcjonowania w środowisku korporacyjnej pracy biurowej.
Jeżeli komputer jest używany tylko przez kilka minut dziennie (do 30 minut), ergonomiczne zagospodarowanie przestrzeni nie jest priorytetem. Jeżeli wykorzystujemy go jednak dłużej, należy maksymalnie zoptymalizować środowisko pracy pod kątem ergonomii w zakresie dostępnej przestrzeni użytkowej domu lub biura, jak w ramach pracy zdalnej.
W zależności od tego, urządzenia wejściowe, z którymi użytkownik pracuje najczęściej, powinny być umieszczone przed nim lub w bezpośredniej bliskości. Do najczęściej stosowanych programów w środowisku home office należeć będą:
– Edytory tekstu – najważniejszy jest wygodny układ klawiatury z myszą. Nowoczesne klawiatury mają klawiaturę numeryczną po prawej stronie, dlatego podczas pisania należy ustawić alfabetyczny zestaw klawiszy centralnie przed sobą, przesuwając klawiaturę nieco w prawo, tak aby klawisz z łacińską literą B znalazł się na linii środkowej korpusu. Najnowsze badania w dziedzinie ergonomii wykazały, że idealna pozycja do pisania jest wtedy, gdy klawiatura jest pochylona, a taką pozycję może zapewnić specjalny regulowany uchwyt do klawiatury. To bardzo istotna część organizacji własnego miejsca pracy.
– Praca w Internecie, programy graficzne – kluczowa będzie wygodna mysz (lub inne urządzenie wskazujące), badanie potwierdzają, że jest ważniejsza niż klawiatura. Umieść mysz przed sobą i przesuń klawiaturę lekko w bok w zależności od ręki dominującej.
– Wprowadzanie danych – w przypadku wprowadzania dużej ilości danych cyfrowych najważniejszy jest wygodny układ klawiatury i na tym aspekcie należy skupić się najmocniej, organizując przestrzeń biurową lub adaptując do pracy miejsce zamieszkania.
Częstym błędem przy organizacji miejsca pracy jest lekceważenie opinii pracownika i jego wskazówek dotyczących optymalizacji działania w strukturach firmy. Miejsce pracy należy zorganizować w taki sposób, żeby mieć najpotrzebniejsze narzędzia na wyciągnięcie ręki. Aby to osiągnąć, jednocześnie nie zaśmiecając przestrzeń na biurku, warto korzystać z takich mebli jak naścienne półki lub szafki na kółkach, ma być mobilnie!
Kolejnym istotnym aspektem działań w zakresie poprawy funkcjonowania w warunkach pracy biurowej jest kolorystyka wnętrz, niestety ma ona często drugorzędne znaczenie przy urządzeniu biura. Tymczasem kolor jest jednym z najważniejszych źródeł informacji. Kolorystyka jest przeładowana symboliką i emocjami oraz ma głęboki wpływ na stan psychiczny i fizjologiczny człowieka, że nie sposób zignorować jej znaczenia w codziennej pracy biurowej i zdalnej w warunkach domowych.
Ciepłe kolory mają działanie energetyzujące oraz zwiększają wydajność. Chłodna gama poszerza przestrzeń, pomaga w skupieniu i samoświadomości.
Oświetlenie jest kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na wydajność i zdrowie pracownika, i tu jest miejsce na BHP, gdyż każdy pracodawca jest prawnie zobowiązany stworzyć miejsce pracy odpowiednie pod kątem oświetleniowym. Naświetlenie pomieszczeń oraz jakość obrazów w bezpośrednim otoczeniu pracownika powinna być zoptymalizowana pod kątem graficznym. Światło reguluje wszystkie funkcje organizmu człowieka, wpływa na psychikę i nastrój, metabolizm, hormony i czujność umysłową. Niestety, w biurze nie zawsze poświęca się temu czynnikowi należytą uwagę.
Najzdrowszym światłem jest nadal naturalne światło dzienne. Aby można było z niego korzystać, biura nie powinny być głębsze niż 6 m. Dobrym rozwiązaniem są również szklane ścianki działowe, które zapewniają izolację wizualną i akustyczną, a jednocześnie nie blokują przenikania światła naturalnego. Pozwala to na maksymalne wykorzystanie naturalnego światła.
Hałas w miejscu pracy może powodować stres i napięcie mięśni, co z kolei zwiększa zmęczenie organizmu i obniża wydajność. Dlatego w miarę możliwości należy wybrać spokojniejsze miejsce. Jako tła używaj łagodnej muzyki, aby zamaskować hałas wentylatorów, dysków twardych, drukarki itp.
Warto również skorzystać z nowoczesnych rozwiązań w postaci ergonomicznych narzędzi pracy (mysz, klawiatura, fotel…). Więcej na ten temat dowiecie się w następnym artykule.
Podsumowując, tematyka ergonomii jest coraz powszechniejsza w miejscach pracy, dobra organizacja otaczającego środowiska zewnętrznego w czasie wykonywania obowiązków służbowych jest istotną wartością w firmie. Ergonomia jako nauka, ale także jako zbiór dobrych praktyk wdrożeniowych wpisuje się w strategię odpowiedzialnego rozwoju biznesu, jeżeli chcesz zrobić to z nami?